収束する数列の定数倍の極限
数列\(\left\{ x_{n}\right\} \)と実数\(c\in \mathbb{R} \)が与えられたとき、\begin{equation*}cx_{n}
\end{equation*}を一般項とする新たな数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)が定義可能です。
数列\(\left\{ x_{n}\right\} \)が有限な実数へ収束する場合には数列\(\left\{cx_{n}\right\} \)もまた有限な実数へ収束し、両者の極限の間には以下の関係\begin{equation*}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( cx_{n}\right) =c\lim_{n\rightarrow \infty
}x_{n}
\end{equation*}が成り立ちます。
つまり、有限な実数へ収束する数列\(\left\{x_{n}\right\} \)の定数倍の形をしている数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)が与えられたとき、\(\left\{ cx_{n}\right\} \)もまた有限な収束することが保証されるとともに、\(\left\{x_{n}\right\} \)の極限を\(c\)倍すれば\(\left\{ cx_{n}\right\} \)の極限が得られます。したがって、何らかの数列\(\left\{x_{n}\right\} \)の定数倍の形をしている数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)の収束可能性を検討する際には、数列の収束の定義にさかのぼって考える前に、まずは\(c\)と\(\left\{ x_{n}\right\} \)を分けた上で、\(\left\{ x_{n}\right\} \)が収束することを確認すればよいということになります。
}x_{n}
\end{equation*}が成り立つ。
}\left( -1\cdot x_{n}\right) \\
&=&\left( -1\right) \cdot \lim_{n\rightarrow \infty }x_{n} \\
&=&-\lim_{n\rightarrow \infty }x_{n}
\end{eqnarray*}となります。
\end{equation*}で与えられているものとします。数列\(\left\{ \frac{1}{n}\right\} \)については、\begin{equation}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( \frac{1}{n}\right) =0 \quad \cdots (1)
\end{equation}が成り立つことを踏まえると、数列\(\left\{x_{n}\right\} \)について、\begin{eqnarray*}\lim_{n\rightarrow \infty }x_{n} &=&\lim_{n\rightarrow \infty }\left( -\frac{3}{n}\right) \quad \because \left\{ x_{n}\right\} \text{の定義} \\
&=&\lim_{n\rightarrow \infty }\left( -3\cdot \frac{1}{n}\right) \\
&=&-3\cdot \lim_{n\rightarrow \infty }\frac{1}{n}\quad \because \text{収束する数列の定数倍} \\
&=&-3\cdot 0\quad \because \left( 1\right) \\
&=&0
\end{eqnarray*}が成り立ちます。
発散する数列の定数倍の極限
数列\(\left\{ x_{n}\right\} \)が無限大へ発散する場合にも、数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)の極限に関して以下の関係\begin{equation}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( cx_{n}\right) =c\lim_{n\rightarrow \infty
}x_{n} \quad \cdots (1)
\end{equation}が成り立ちます。ただし、ここでは拡大実数系\(\overline{\mathbb{R} }\)における演算ルール\begin{eqnarray}c\cdot \left( +\infty \right) &=&\left\{
\begin{array}{ll}
+\infty & \left( if\quad c>0\right) \\
-\infty & \left( if\quad c<0\right)
\end{array}\right. \quad \cdots (2) \\
c\cdot \left( -\infty \right) &=&\left\{
\begin{array}{ll}
-\infty & \left( if\quad c>0\right) \\
+\infty & \left( if\quad c<0\right)
\end{array}\right. \quad \cdots (3)
\end{eqnarray}が前提になっています。
以上の主張を具体的に表現すると、\begin{equation}
\lim_{n\rightarrow \infty }x_{n}=+\infty \quad \cdots (4)
\end{equation}の場合には、\begin{eqnarray*}
\lim_{n\rightarrow \infty }\left( cx_{n}\right) &=&c\lim_{n\rightarrow
\infty }x_{n}\quad \because \left( 1\right) \\
&=&c\cdot \left( +\infty \right) \quad \because \left( 4\right) \\
&=&\left\{
\begin{array}{ll}
+\infty & \left( if\quad c>0\right) \\
-\infty & \left( if\quad c<0\right)
\end{array}\right. \quad \because \left( 2\right)
\end{eqnarray*}である一方で、\begin{equation}
\lim_{n\rightarrow \infty }x_{n}=-\infty \quad \cdots (5)
\end{equation}の場合には、\begin{eqnarray*}
\lim_{n\rightarrow \infty }\left( cx_{n}\right) &=&c\lim_{n\rightarrow
\infty }x_{n}\quad \because \left( 1\right) \\
&=&c\cdot \left( -\infty \right) \quad \because \left( 5\right) \\
&=&\left\{
\begin{array}{ll}
-\infty & \left( if\quad c>0\right) \\
+\infty & \left( if\quad c<0\right)
\end{array}\right. \quad \because \left( 2\right)
\end{eqnarray*}となります。
ちなみに、\(c=0\)の場合には数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)は定数数列\(\left\{ 0\right\} \)になるため、この場合には\(\left\{cx_{n}\right\} \)は有限な実数\(0\)へ収束します。
}x_{n}
\end{equation*}を満たす。
\end{equation*}を満たすものとします。すると先の命題より、数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)の極限について、\begin{equation*}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( cx_{n}\right) =\left\{
\begin{array}{cc}
+\infty & \left( if\ c>0\right) \\
0 & \left( if\ c=0\right) \\
-\infty & \left( if\ c<0\right)
\end{array}\right.
\end{equation*}が成り立ちます。
\end{equation*}を満たすものとします。すると先の命題より、数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)の極限について、\begin{equation*}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( cx_{n}\right) =\left\{
\begin{array}{cc}
-\infty & \left( if\ c>0\right) \\
0 & \left( if\ c=0\right) \\
+\infty & \left( if\ c<0\right)
\end{array}\right.
\end{equation*}が成り立ちます。
\end{equation*}で与えられているものとします。数列\(\left\{n\right\} \)については、\begin{equation}\lim_{n\rightarrow \infty }n=+\infty \quad \cdots (1)
\end{equation}が成り立つため、数列\(\left\{ x_{n}\right\} \)について、\begin{eqnarray*}\lim_{n\rightarrow \infty }x_{n} &=&\lim_{n\rightarrow \infty }\left( -\frac{n}{2\pi }\right) \quad \because \left\{ x_{n}\right\} \text{の定義} \\
&=&\lim_{n\rightarrow \infty }\left( -\frac{1}{2\pi }\right) n \\
&=&-\frac{1}{2\pi }\cdot \lim_{n\rightarrow \infty }n\quad \because \text{数列の定数倍の極限} \\
&=&-\frac{1}{2\pi }\cdot \left( +\infty \right) \quad \because \left(
1\right) \\
&=&-\infty
\end{eqnarray*}となります。
演習問題
x_{n}=-\frac{7\pi }{2n}
\end{equation*}として与えられる数列\(\left\{ x_{n}\right\} \)の極限を求めてください。ただし、\begin{equation*}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( \frac{1}{n}\right) =0
\end{equation*}が成り立つことを前提としても構いません。
x_{n}=-\frac{2n}{7\pi }
\end{equation*}として与えられる数列\(\left\{ x_{n}\right\} \)の極限を求めてください。ただし、\begin{equation*}\lim_{n\rightarrow \infty }n=+\infty
\end{equation*}が成り立つことを前提としても構いません。
\end{equation*}を一般項とする新たな数列\(\left\{ \frac{x_{n}}{c}\right\} \)が定義可能です。数列\(\left\{x_{n}\right\} \)が有限な実数へ収束する場合には数列\(\left\{ \frac{x_{n}}{c}\right\} \)もまた有限な実数へ収束し、両者の極限の間には以下の関係\begin{equation*}\lim_{n\rightarrow \infty }\left( \frac{x_{n}}{c}\right) =\frac{\lim\limits_{n\rightarrow \infty }x_{n}}{c}
\end{equation*}が成り立つことを証明してください。
\end{equation*}を満たすものとします。実数\(c\in \mathbb{R} \)を任意に選んだ上で数列\(\left\{ cx_{n}\right\} \)を定義したとき、この数列は有限な実数へ収束することを証明してください。
プレミアム会員専用コンテンツです
【ログイン】【会員登録】